Juni is de maand van AI in het onderwijs: een maand van inspiratie en innovatie. Het is een mooi moment om je te verdiepen in AI. Deze niet te stoppen technologische ontwikkeling creëert volop kansen, maar geeft je school en bestuur tegelijkertijd veel stof tot nadenken. 

Ethische vragen rondom AI

AI (artificiële intelligentie) is een verzameling technologieën die machines in staat stellen taken uit te voeren waarvoor normaal gesproken menselijke intelligentie nodig is, zoals het herkennen van spraak, het maken van beslissingen en het oplossen van problemen. Door te leren van data worden deze systemen, waarvan ChatGPT een bekend voorbeeld is, steeds ‘slimmer’. AI transformeert ook het onderwijs. Het heeft bijvoorbeeld de potentie om onderwijs op maat te bieden, aangepast aan de leerbehoeften van iedere leerling, middels de adaptieve leertechnologieën die zich automatisch aanpassen aan het niveau van de leerling of voorspellen hoe een leerling in de toekomst zal presteren. 

Het gebruik van AI werpt ook een aantal ethische vragen op. Leerlingen hebben door generatieve AI, zoals ChatGPT, razendsnel informatie beschikbaar en kunnen deze informatie snel analyseren. Maar wat vraagt het van het onderwijs om ervoor te zorgen dat leerlingen kritisch blijven en misinformatie kunnen herkennen? Welke rol moeten we toewijzen aan AI binnen het onderwijs? Wat zijn de langetermijngevolgen van AI en sluit ons huidige onderwijssysteem hier bij aan? 

Er zijn daarnaast nog een aantal specifieke dilemma’s die niet over het hoofd gezien mogen worden. Wat gebeurt er met de data die ingevoerd wordt in AI-systemen, en hoe worden deze gegevens gebruikt en beschermd? Hoe verhoudt AI zich tot bestaand leermateriaal, en wat betekent dit voor de inhoud van de lessen, doorgaande leerlijnen, toetsen en de rol van leerkrachten, pabo’s en educatieve uitgeverijen? Deze vragen zijn essentieel om te bespreken bij de implementatie van AI in het onderwijs. 

Hoe ga je ermee om?

Het zijn complexe vragen zonder eenduidige antwoorden, maar het is essentieel om hier het gesprek over aan te gaan. Als school of schoolbestuur is het ontwikkelen van een heldere visie en beleid rondom AI essentieel, waarbij niet alleen gefocust moet worden op de technologische implementaties, maar vooral ook op ethische aspecten en professionalisering van medewerkers.

Evalueer daarom het onderwijsaanbod en onderzoek hoe jullie zowel leerlingen als leerkrachten kunnen voorbereiden op deze nieuwe technologie. Kennis is hierbij cruciaal, evenals het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden. Neem bijvoorbeeld de traditionele opdrachten zoals het schrijven van een werkstuk. Omdat sommige leerlingen al AI gebruiken, vraagt zo’n opdracht van leerkrachten een andere benadering. Moedig leerlingen bijvoorbeeld aan om te delen hoe zij AI toepassen en voorzie hen van feedback op deze toepassingen. En laat hen checken of de verkregen informatie ook daadwerkelijk klopt, zodat ze kritisch blijven denken. 

Praktische tips voor de maand van AI

De maand van AI in het onderwijs is een goed moment om stil te staan bij ethische vraagstukken, om het gesprek te voeren binnen je bestuur en om praktisch aan de slag te gaan. Een aantal tips:

• Volg op 25 juni 2024 een webinar over digitale autonomie in onderwijs georganiseerd door Kennisnet. Je kan je via deze link aanmelden. 
• Er worden in de Maand van AI diverse activiteiten georganiseerd door het hele land. SURF heeft een overzicht samengesteld met meer dan 40 evenementen in juni. 
• Verken en bespreek samen met collega’s de mogelijkheden van verschillende AI-tools. Denk bijvoorbeeld aan ChatGPT of DALL-E, maar ook aan de AI-mogelijkheden binnen onderwijssoftware zoals Prowise (Tessa) en LessonUp (Maia), waarmee je snel een les kunt voorbereiden. Hoe kunnen deze tools jouw onderwijs ondersteunen?
• Bekijk onze eerdere blog waarin Marc tips deelt over hoe schoolleiders en besturen AI kunnen integreren in hun teams.

Hoe kan O21 helpen?

Bij O21 kunnen we jou op diverse manieren begeleiden. Zo bieden we workshops en inspiratiesessies aan rondom AI. Ook kunnen we jou helpen bij het ontwikkelen van een goed doordacht AI-beleid om dit vervolgens op praktische wijze te implementeren.

Meer weten?

Wil je meer weten of ben je geïnteresseerd in de mogelijkheden voor jouw team? Neem dan contact op via marc@o21.nu voor meer informatie en start vandaag nog met het verkennen van de mogelijkheden van AI!